Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2010

Φωνές δυνατές, στίχοι σαν αναγέννηση στην Τήνο

Ηφαιστειογενής πρωταρχικότητα είναι η σύλληψη ενός υπαιθριστή, του Νικόλαου Λύτρα, που ξεπερνά τη βίαιη διακύμανση της διάχυσης, διαρρηγνύει τους ακαδημαϊσμούς και πλάθει ένα τοπίο άμεσης καθαρότητας με κίτρινο χρώμα (νησιώτικο τοπίο).
Αισθάνεσαι βαθιά ενσυναίσθηση «Ι am not in my self. Ι am part of something that is around me and to me the high mountains are a felling», («Δεν ζω μέσα στον εαυτό μου, αλλά γίνομαι ένα κομμάτι από ό,τι με τριγυρίζει· και σε μένα τα ψηλά βουνά είναι ένα αίσθημα»). Υπεραιώνιοι οι στίχοι του Byron.

Απεριόριστος άνεμος σε στέλνει στο νησί. Ανοίγεις έναν δικό σου νεροσυρμό, γεμάτο πικροδάφνες και ανεβαίνεις στο βουνό. Δίπλα στους γκρεμισμένους ανεμόμυλους ένας αιολικός. Στην άπνοια λεπτά αιωνιότητας κάθε περιστροφή. Το τρίπτερο με κουρασμένα χέρια.

Η Τήνος είναι των ζωγράφων και των γλυπτών. Του Γύζη, του Δρόση, του Σώχου, του Γαΐτη, του Φιλιππότη και των Λύτρα. Να μην ξεχνά κανείς την οικογένεια Λαμπάκη.

Θα μπορούσες χίλιες φορές να ερμηνεύσεις τον Γ. Χαλεπά, που είδε σαν όραμα στον ουρανό ταξιαρχίες αγγέλων, αυτό που εμφανίζεται σ' έναν εκλεκτό.

Στο Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, ο Ντίνος Σιώτης στέκεται αντιμέτωπος. Το φεστιβάλ είναι η εισαγωγή ενός μεγάλου συμφωνικού έργου. Χαρίζεται στους ποιητές, τους δίνει τη σκυτάλη της ευθύνης, να μην ξεπέφτει η ποίηση με τέτοιο φως εντατικό.

Αρτια προετοιμασία έξι ετών. Ενα καλαίσθητο πρόγραμμα, μαρμάρινο υπέρθυρο το σήμα του φεστιβάλ. Τη νύχτα της έναρξης ασφυκτιούν οι τοίχοι της αίθουσας. Ενα εγκάρδιο αυθόρμητο κοινό, αληθινό φεστιβάλ πανδημίας, που το υποστήριξε σύσσωμο το νησί, θαλάσσιοι και εναέριοι χορηγοί, οι εκδότες και ο Τύπος.

Ηχεί η «Ιθάκη» του Κ. Καβάφη, σαν υπόδειξη αληθινής πορείας. Ακούστηκαν φωνές δυνατές, στίχοι σαν αναγέννηση. Ποιητές και συγγραφείς με υποσχόμενους τίτλους. Τρεις βαθμίδες ελληνιστών μεταφράζουν και διδάσκουν, εμπνέονται από την ελληνική ποίηση και τους αρχαίους θεούς. Η ποίηση του Λέντο Ιβο ίσως αναπλήρωσε την απουσία του Φερνάντο Αραμπάλ. Ο Λέντο Ιβο, από τη Βραζιλία, μιλά για τη θάλασσα που υμνεί ο Ομηρος σαν παλιός Ευρωπαίος.

«Η ζωή είναι ένα πέρασμα, ένα συνοπτικό όνειρο, έχουμε τον ίδιο ρόλο με τον Οδυσσέα».

Τα δύο ποιήματά του «Οι φτωχοί στη στάση των λεωφορείων» και «Η πατρίδα μου» συγκλονίζουν το κοινό. Ως άνθρωπος του πλήθους κοιτά με τα μάτια της σιωπής.

Επίσης ξεχώρισε η Γιάνα Μπούκοβα από τη Βουλγαρία, που αντιπαραθέτει εικόνες του πρωτόγονου και του σύγχρονου κόσμου.

Το φεστιβάλ μετατίθεται τη δεύτερη μέρα στην ενδοχώρα, στην ιδιαιτερότητα του Βώλακα, εκεί όπου οι καμπύλες των βράχων ενσωματώθηκαν στα σπίτια, στους δρόμους, στο κοίλο του θεάτρου, σαν απολιθωμένα ζώα ή γλυπτά του Henry Moor.

Διαβάστηκαν αποσπάσματα από το όνειρο του Αγίου Ραφαήλ του Θανάση Βαλτινού, ο «στερημένος τόπος» του Μολέσκη, η σκηνή με τα αδέσποτα σκυλιά της Ζυράννας Ζατέλη. Η Βέρα Πάβλοβα, από τη Ρωσία, έδωσε ρεσιτάλ. Στο τέλος της βραδιάς μάς κύκλωσε ένας αέρινος χορός. Οι ήχοι των παραδοσιακών νησιωτικών βιολιών. Την τρίτη μέρα, στον Πύργο, η πλατεία της Κρήνης του '21 έμοιαζε με σκηνικό. Ολοι καθηλωμένοι, σαν εκκλησίασμα. Ανάμεικτες οι φωνές των ποιητών, των διαφόρων χωρών. Ο Ομέρο Αρίτζις, από το Μεξικό, μάς αφηγείται την ιστορία του έλληνα πατέρα του. Ο Μάριος Μιχαηλίδης, από την Κύπρο, μάς μεταφέρει σ' ένα τοπίο ανέμου, όπου χορεύουν τα άλογα, ενώ ο Ανταμ Ζαγκαγιέβσκι, από την Πολωνία, μάς θυμίζει τον έγκλειστο βωμό της Περγάμου στο Μουσείο του Βερολίνου, στον οποίο δεν προσεύχεται κανείς. Στο 1ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου πρέπει να προσπεράσεις την αποσπασματικότητα των κειμένων, την ατυχή επιλογή, τη μετάφραση και να φτάσεις στην πρωτότυπη γλώσα, την πρώτη γραφή.

Υπήρχαν στιγμές θλιβερού ρεαλισμού, λογοτεχνία περιγραφική, στίχοι που αναπαύονται σε φόρμες σταθερές και προσπαθούν, όπως τα τραγούδια, να φτάσουν σ' ένα ρεφρέν. Ομως ύστερα από έναν χρόνο, η ποίηση θα αφυπνιστεί, όπως η δύναμη του χρόνου πάνω στην πέτρα.

Αννα Πετροπούλου
Πηγή: http://www.enet.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: